“Çeşitlendirme bir strateji değil, bir bastondur. Risk yönetme becerisi olmayanların tutunduğu bir oyalamadır. Büyük oyuncuların hantallığına özenmek, bireysel yatırımcının en büyük hatasıdır. Oysa küçük olmak dezavantaj değil, avantajdır. Hızlı hareket edebilir, erken girebilir, keskin çıkabiliriz. Ve bu bizim en büyük gücümüzdür.”
— Mark Minervini
Finansal piyasalarda en sık duyduğumuz cümlelerden biri şudur: “Çeşitlendirme yap, riski dağıt.” Bu cümle ilk başta kulağa mantıklı gelir ve portföy yönetimi için konuşuyorsak buna bir itirazım yok. Ne de olsa çok yumurta, çok sepet. Özellikle bizim yaşadığımız ülkede portföy çeşitlendirmesi yapmadan, farklı yatırım enstrumanlarını kullanmadan ayakta kalmak kolay değil. Son yıllarda hepimiz biraz portföy yöneticisi olmadık mı zaten ? :)
Ancak iş hisse senedi portföyünüzü şekillendirmeye geldiğinde bu cümle korkunun kılıfıdır. Risk, bu oyunun doğasında var. Kaçılması gereken, neye neden risk aldığını bilmeden yapılan işlemlerdir. Çeşitlendirme çoğu zaman bir düşünme biçimi değil, düşünmekten kaçmanın süslü halidir. Profesyonel gibi görünmeye çalışan ama gerçekte suya sabuna dokunmayan bir zihniyetin ürünüdür.
Bizim gibi küçük yatırımcılar için asıl avantaj, büyük oyuncular gibi olmamaktır. Onlar gibi çok sayıda pozisyona girmek zorunda değiliz. Onlar gibi çok fazla likidite düşünmek zorunda değiliz. Onlara göre daha hızlı karar alma süreçlerimiz var. Gerektiğinde tüm portföyü bir sinyale göre döndürebilecek kadar esneğiz.
Ama ne oluyor?
Kendimizi onların taktiklerine hayran bırakıyoruz. Aynı tembelce hazırlanmış “diversification” reçetelerini uyguluyoruz. Ve sonra “super performance” beklerken neden endeksin bile gerisinde kaldığımızı sorguluyoruz.
Aslında mesele şu: Çoğu kişinin sistemi yok. Kriteri yok. Çıkış planı yok. Sadece içi rahat etsin diye 10-15 hisse alıyor. Sorsan, “riskimi dağıttım” diyor. Ama riski yönetmek başka, riski görünmez sanmak başka.
Aslında oyunun kuralları net:
- Az, öz ve doğru olduğunu tespit ettiğin pozisyonlara odaklan. Bu pozisyonları sürerken eklemeler yaparak en agresif pozisyon büyüklüğüne ulaş. Yanlış pozisyondayken (ki bunların oranı daha fazla olacak) en düşük pozisyon büyüklüğünde kal ve bir an önce onlardan kurtul.
- Risk alacaksan bilinçli al. Stopu belirle. Çıkışın net olsun.
- Piyasanın sana ne vermek istediğine odaklan, ne vermesini umduğuna değil.
Bizim sermayemiz küçük olabilir ama bu bir eksiklik değil. Sermayenin küçük olması, karar alma özgürlüğünün büyük olması demektir. Kurumsalların kıskanacağı tek bir şey varsa, o da bu esnekliktir. Sürdürülebilir getiri sağlamak için büyük olmak gerekmez. Net olmak gerekir. Disiplinli olmak gerekir. Doğru risk almaktan korkmamak gerekir…
Sevgiler,
Çağan
Okuduğunuz için teşekkür ederim. Bu gönderi ve “Trading & Life” platformu herkese açıktır, paylaşıp bu platformu destekleyebilir ve yeni içeriklerden haberdar olmak için ücretsiz abone olabilirsiniz...”
*Uyarı: Bu yazıda ve platformda bulunan diğer içeriklerde paylaşımlarımın amacı, finansal okuryazarlığa katkıda bulunmak, piyasalar hakkında farklı bakış açıları sunmak ve özellikle teknik analiz temelli stratejiler konusunda farkındalık yaratmaktır. Bu paylaşımlar, kimseye al-sat tavsiyesi vermek için değil, beni takip edenlerin kendi sistemlerini oluştururken fikir edinmelerine yardımcı olmak için yapılmaktadır. Ayrıca, yatırım tavsiyesi vermeye yetkili olmadığımı da özellikle belirtmek isterim.
Benim kullandığım sistem, yıllarca süren çalışmaların, toplanan verilerin ve defalarca yapılan back testlerin sonucunda, kişiliğime, yaşam biçimime ve beklentilerime göre optimize edilmiş bir stratejidir. Yani tamamen bana özeldir ve bir başkasına %100 uyması mümkün değildir. Burada büyük resmi paylaşsam da, bu resmin altında birçok farklı proses yatmaktadır.
Piyasalar, disiplinsiz ve başkalarının yönlendirmesiyle hareket edenler için oldukça acımasızdır. Amacım, takip edenlerin bilinçsizce işlem yapmasını teşvik etmek değil, tam tersine kendi araştırmalarını yaparak bağımsız kararlar almalarına özendirmektir. Stratejimi anlamaya çalışmak yerine doğrudan işlem açmaya çalışıyorsanız, burada yanlış yerdesiniz. Yatırım, bilgi, sabır ve disiplin gerektirir. Bu bilinçle hareket eden herkes için paylaşımlarımın faydalı olmasını dilerim.
#Borsa #bist100 #Borsaistanbul #XU100 #teknikanaliz #Hisse #Forex #Kripto #Altcoin #Bitcoin #Ethereum #Dolar
Her satirina katiliyorum. Hisse portföyunde cesitlendirme yapanlarin gerekcese "biri gitmezse digeri gider" oluyor genelde. o biri gitmiyorsa demek ki hatali bir islem olmus ve zaten stop olman gerekiyor. Dediginiz gibi "Çoğu kişinin sistemi yok. Kriteri yok. Çıkış planı yok."