Video İncelemesi: Bir Trader’ı Başarılı Yapan Nedir? - Nick Radge
Coffee Break Letters #51 - 05.07.2025
Bu yazıda, Nick Radge’in “What Makes a Successful Trader?” başlıklı videosundan esinlenilmiştir. Aşağıda okuyacaklarınız, bu videodan çıkardığım bazı notlar ile bu notlara yorumlarımı eklediğim bir derlemedir. Videonun tamamını izlemek isteyenler aşağıdaki linkten ulaşabilirler:
Bu videoyu incelemeye değer bulmamın nedeni, hem X hesabımda hem de blogumda zaman zaman paylaştığım “Trade Psikolojisi” ile ilgili içeriklerin; hatta uzun bir seri olarak hazırlamaya devam ettiğim “Zihinsel Döngüleri Kırmak” yazı dizisinin ana temasını taşıyor olması. Nick Radge’in anlattıkları, sadece bir stratejinin nasıl çalıştığına değil, bir trader’ın o stratejiyi sürdürülebilir hale getirebilmesi için hangi zihinsel süreçlerden geçmesi gerektiğini içeriyor.
Trade’i anlamanın en basit yollarından biri, onu iki temel başlıkta ele almaktır diye başlıyor konuşmasına Radge: nicel (quantitative) ve nitel (qualitative) yönleriyle. Bu ayrım sadece işlem stratejilerini değil, o stratejileri uygulayan trader’ın kendi içsel evrimini de anlamamıza yardımcı olur.
Nick Radge bu farkı basit bir metaforla açıklıyor: araba kullanmak. Gaz pedalına basmak, sinyal vermek, fren yapmak, vites değiştirmek... Bunlar herkesin öğrenebileceği, mekanik, tekrar edilebilir, dolayısıyla öğretilebilir becerilerdir. İşte bunlar trade dünyasında entry setup’ları, stop-loss kuralları, indikatör kullanımları, trade planları gibi konulara karşılık gelir: quantitative taraf.
Ama bir de şoförlüğün başka bir boyutu vardır: diğer sürücülerin ne yapacağını önceden tahmin edebilmek, bir kavşağa yaklaşırken oluşacak riski sezebilmek, akan trafiği okuyabilmek... Bu beceriler genellikle zamanla kazanılır. İşte bu da trading’deki qualitative tarafı oluşturur: sabır, duygusal esneklik, belirsizliğe tahammül, psikolojik dayanıklılık ve sezgisel karar alma becerisi.
Yeni başlayanların sık sık düştüğü bir döngüden bahsediyor Radge: Bir kursa katılırsınız, kitaplar okursunuz, stratejiyi öğrenirsiniz, ilk birkaç işlemi kurallara göre yaparsınız. Birkaç kayıptan sonra şüphe başlar. “Bu sistem çalışmıyor” dersiniz ve başka bir stratejiye geçersiniz. Aynı şey tekrar eder. Bu döngü Nick Radge’in tabiriyle “beginner cycle”, yani başlangıç döngüsüdür. Trader teknik kısmı öğrenmiştir ama duygusal adaptasyon eksik olduğu için sistemi sürdüremez.
Kkitaplardan, seminerlerden ya da kurslardan öğrenilen her şey trade’in quantitative tarafıdır. Ama asıl belirleyici olan, öğrenilemeyen taraf: zihinsel süreçlerdir.
Bunlara örnek olarak şunları verebiliriz:
Kötü geçen bir ayın ardından planına sadık kalabilmek
Uzun bir kayıp serisinde paniğe kapılmamak
Getiriyi değil, süreci kontrol etmeye odaklanmak
Risk seviyesini kendi psikolojinle uyumlu hale getirmek
Bu özellikler kişisel farkındalık ve deneyimle gelişir. Herkesin “taşıma kapasitesi” farklıdır. Kitaplarda stop-loss, toplam kapital riski, vb. için yazan kurallar herkese uygun değildir. Bazı insanlar %10’luk bir düşüşte sistemi bırakma eğilimindeyse, onların riski %0.5’e çekmesi gerekir. Çünkü asıl mesele piyasayı değil, kendini yönetmektir.
Radge bunu çok net özetliyor:
“Eğer bir kayıpta geceleri uyuyamıyor, sabah ekrana koşuyorsan, fazla risk alıyorsun.”
Radge’nin videoda değindiği diğer bir konu da yeni başlayanların sık düştüğü bir hata: çok az sayıda işlemle çok büyük yargılara varmak. Örneğin 12 işlem yaptınız, 8’i zarar etti. Hemen aklınıza şu gelir: “Bu sistem çalışmıyor.” Oysa gerçek şu ki, istatistiksel örneklem yetersizliğinden dolayı sistem hakkında hiçbir şey bilmiyorsunuz. Radge’in verdiği örnek sistem, 2000'e yakın işlemde %29 yıllık getiri sunuyor ama bu sistemle yapılan herhangi 12 işlemlik bir örnekte 11 kayıp yaşanması gayet mümkün. Kısacası, 12 işlemle değil trade sisteminizi, kredi kartı ekstrenizi bile değerlendiremezsiniz.
Radge diyorki: Profesyonel trader’ların ofislerinde sıkça gördüğünüz bir not vardır: “Next 1000 Trades.” Yani bir sonraki tek işlem değil, önümüzdeki 1000 işlemlik sürece odaklanmak. Çünkü bir işlem sizi zengin etmez. Ama kötü yönetilen bir işlem, sizi oyunun dışına atabilir. Profesyonel bir golf oyuncusu gibi düşünün: Bir vuruşla turnuva kazanılmaz, ama bir hata tüm oyunu kaybettirebilir. Trade’de mesele anlık kazanç değil, sürdürülebilirliktir. Bu zihniyeti oturtamayanlar, duygusal kararlarla sistem dışına çıkarlar. Ve çoğu zaman, kazanan sistemden vazgeçtikleri nokta, en çok sabretmeleri gereken yerdir. Bir strateji öğrenmek kolay. Ama bir stratejiyi istikrarlı şekilde uygulayabilmek, bambaşka bir şey. Bunu belirleyen şey ne piyasa koşulları, ne de sistemin karmaşıklığıdır. Asıl belirleyici olan, trader’ın kendisidir.
Sevgiler,
Çağan
Okuduğunuz için teşekkür ederim. Bu gönderi ve “Trading & Life” platformu herkese açıktır, paylaşıp bu platformu destekleyebilir ve yeni içeriklerden haberdar olmak için ücretsiz abone olabilirsiniz...”
*Uyarı: Bu yazıda ve platformda bulunan diğer içeriklerde paylaşımlarımın amacı, finansal okuryazarlığa katkıda bulunmak, piyasalar hakkında farklı bakış açıları sunmak ve özellikle teknik analiz temelli stratejiler konusunda farkındalık yaratmaktır. Bu paylaşımlar, kimseye al-sat tavsiyesi vermek için değil, beni takip edenlerin kendi sistemlerini oluştururken fikir edinmelerine yardımcı olmak için yapılmaktadır. Ayrıca, yatırım tavsiyesi vermeye yetkili olmadığımı da özellikle belirtmek isterim.
Benim kullandığım sistem, yıllarca süren çalışmaların, toplanan verilerin ve defalarca yapılan back testlerin sonucunda, kişiliğime, yaşam biçimime ve beklentilerime göre optimize edilmiş bir stratejidir. Yani tamamen bana özeldir ve bir başkasına %100 uyması mümkün değildir. Burada büyük resmi paylaşsam da, bu resmin altında birçok farklı proses yatmaktadır.
Piyasalar, disiplinsiz ve başkalarının yönlendirmesiyle hareket edenler için oldukça acımasızdır. Amacım, takip edenlerin bilinçsizce işlem yapmasını teşvik etmek değil, tam tersine kendi araştırmalarını yaparak bağımsız kararlar almalarına özendirmektir. Stratejimi anlamaya çalışmak yerine doğrudan işlem açmaya çalışıyorsanız, burada yanlış yerdesiniz. Yatırım, bilgi, sabır ve disiplin gerektirir. Bu bilinçle hareket eden herkes için paylaşımlarımın faydalı olmasını dilerim.
#Borsa #bist100 #Borsaistanbul #XU100 #teknikanaliz #Hisse #Forex #Kripto #Altcoin #Bitcoin #Ethereum #Dolar #trade #psikoloji #trading
Teşekkürler
Ellerinize sağlık Çağan bey. Teşekkür ederim.